تاثیر الکل بر مغز نوجوانان

بلوغ، گذر از دوران کودکی به بزرگسالی است و در طی آن بدن تغییرات چشمگیری را به‌لحاظ فیزیکی، احساسی، هوشی و اجتماعی می‌گذراند. مغز هم در این دوره از زندگی به شکل قابل‌توجهی تغییر می‌کند.
 مغز در حال رشد در حال یادگیری است. از زمانی که به دنیا می‌آییم، همانطور که بیشتر و بیشتر در مورد جهان اطراف می‌آموزیم، مغزمان هم به شکل فوق‌العاده‌ای رشد می‌کند؛ در نتیجه میلیاردها مسیر ارتباطی در آن به‌وجود می‌آید. اما بسیاری از این گذرگاه‌ها یا خیلی کند هستند و یا در کل نیازی به آن‌ها نداریم.
 مغز ما در طی سال‌های نوجوانی بازسازی می‌شود. در این زمان بسیاری از این مسیرهای غیر‌ضروری هرس شده یا به‌طور کامل برداشته می‌شوند. در عین حال، آن‌هایی که باقی می‌مانند عایق‌بندی شده تا قابلیت برقراری ارتباط سریع‌تری را درون مغز به‌دست آورند که به این فرایند «میلینیشن»(Myelination‌) –غلاف‌بندی روی رشته‌ عصبی به‌وسیله‌ چربی- گفته می‌شود.
هرس کردن رشته‌های بی‌استفاده و عایق‌بندی آن‌هایی که باقی مانده‌اند، به‌تدریج در دوره‌ نوجوانی در مغز ما صورت گرفته و از تجربیات و تعامل ما با دنیای اطراف تاثیر بسیار زیادی می‌گیرد که شامل الکل و دیگر مواد مخدری که مصرف می‌کنیم نیز می‌شود.
 بیایید از نزدیک‌تر نگاهی به مغز بیاندازیم. رشد «لوب‌پیشانی»(Frontal lobes) بیشتر از قسمت‌های دیگر مغز زمان می‌برد و در حدود سن 25‌سالگی به مرکز تصمیم‌گیری بدن تبدیل می‌شود. لوب‌پیشانی به شما کمک می‌کند تا برنامه‌ریزی و سازماندهی کرده و توجه خود را به یک چیز متمرکز کنید. همچنین موجب می‌شود که حالات و رفتارهایتان را کنترل و مسائل روزمره را حل کنید.
 «لوب‌گیجگاهی»(Temporal lobes)، مانند یک مرکز بررسی اطلاعات عمل می‌کند؛ یعنی کتابخانه‌ای برای صداها، گفته‌ها، آموخته‌ها و خاطرات شما می‌سازد.
 «مخچه»، دریافت‌های حسی را جمع‌آوری و به شما کمک می‌کند که حرکات خود را کنترل و تنظیم کرده و توازنتان را به‌دست آورید.
«هیپوتالاموس»(Hypothalamus)، در کارهای بسیار زیادی نقش دارد و شامل رهاسازی هورمون‌هایی می‌شود که به بدن شما کمک می‌کنند تا دمای بدن، گرسنگی، عطش و رشد جنسی را کنترل کند.
«‌ساقه‌ مغز» مانند آخرین پایگاه برای بررسی اطلاعاتی عمل می‌کند که از مغز به‌سوی بدن و برعکس ارسال شده‌اند.
 باید گفت که مصرف الکل تاثیر بسیار متفاوتی بر مغز نوجوان نسبت به بزرگسال می‌گذارد؛ چرا‌که هنوز در حال رشد بوده و تمام قسمت‌های آن به مرحله‌ بهره‌برداری نرسیده است. احساسی که موقع نوشیدن الکل دارید، به دلیل آسیبی است که به قسمت‌های مختلف مغز شما می‌رساند. الکل ابتدا بر لوب‌پیشانی اثر می‌گذارد، به شما احساس آرامش داده و بازدارندهای حسی را کاهش می‌دهد. به این معنی که ممکن است شما آزادانه و با صدای بلند صحبت کرده و آشوب به پا کنید و یا شاید کارهای احمقانه‌ای انجام دهید که بعدها باعث پشیمانی شما بشوند.
 وقتی نوشیدن الکل را ادامه بدهید، فعالیت مغز شما آهسته‌تر می‌شود و توانایی کنترل، تصمیم‌گیری درست و کنترل احساسات و انگیزه‌ها را در شما کاهش می‌دهد؛ به این معنی که ممکن است کارهایی بکنید که در حالت عادی انجام نمی‌دهید.
 در هیپوتالاموس الکل جلوی هورمون‌های پیام‌رسان که به کلیه‌ها دستور جذب آب می‌دهند را می‌گیرد؛ در نتیجه بیشتر آب بدن به‌عنوان آب اضافی دفع می‌شود. با کاهش مقدار آب ارسالی برای مغز، به کم‌آبی مبتلا می‌شوید. به همین دلیل است که صبح روز بعد سردرد و بدن‌دردهایی را احساس می‌کنید که به خماری یا (Hangover‌) معروف است.
تاثیر الکل بر مخچه وقتی معلوم می‌شود که در راه رفتن و ایستادن دچار مشکل شده، تعادل خود را از دست داده و سقوط می‌کنید؛ به همین علت زخمی‌شدن در حالت مستی، اتفاقی است که اغلب رخ می‌دهد.
نوشیدن الکل به‌خصوص بر قسمتی از لوب‌گیجگاهی که «هیپوکمپوس» نامیده می‌شود، تاثیر می‌گذارد. این بخش(هیپوکمپوس) به ما اجازه می‌دهد که خاطرات جدید بسازیم. الکل در فرایند انتقال اطلاعات از حافظه کوتاه‌مدت به حافظه‌ بلند‌مدت مداخله می‌کند. بنابراین اگر در مدت‌زمان کوتاهی الکل بسیاری بنوشید، ممکن است که به فراموشی کامل(Blackout) دچار شوید؛ به این معنی که روز بعد اعمال و حرف‌های خود را به یاد نمی‌آورید. نوشیدن الکل، به اندازه‌ای که باعث فراموشی کامل بشود، همچنین به این معنی است که به احتمال زیاد کاری انجام داده‌اید که به‌طور معمول انجام نمی‌دهید و ممکن است دوستانتان از سطح مستی شما آگاه نباشند.
در طول سال‌های نوجوانی باید مواظب مغز خود باشید و مثل بقیه‌ قسمت‌های بدن از آن مراقبت کنید. دانشمندان به‌طور مداوم در حال آموختن چیزهای جدیدی در مورد مغز ما هستند و پژوهش‌ها نشان داده است، آسیبی که الکل به مغز در حال رشد می‌رساند، فقط کوتاه‌مدت نبوده و شاید همیشگی باشد. بنابراین مراقب مغز خود باشید؛ چراکه فقط همین یکی را دارید!